Distripark: Slim omgaan met water
Op het Distripark gaan we slim om met regenwater. Door onze aanpassing is het Distripark een van de eerste projectgebieden in Dordrecht die klimaatbestendig is. In deze nieuwsbrief vertelt senior adviseur Water, René Huisman, wat het inhoudt om slim met regenwater om te gaan.
Regenwater naar rioolzuivering
Doordat het Distripark een bedrijventerrein is, mag het regenwater dat in het hemelwaterriool wordt opgevangen, niet direct geloosd worden op open water. Dit heeft ermee te maken dat er op een bedrijventerrein een groter risico is op verontreiniging. Er kan een chemische container omvallen, of er lekt olie op de bestrating. Daarom moet het regenwater uit het hemelwaterriool naar de rioolzuiveringsinstallatie. Een negatief gevolg hiervan is dat er bij langdurige regenbuien veel ‘schoon’ water naar de rioolzuiveringsinstallatie gaat.
Inzet ‘slim gemaal’
René Huisman dacht: kan dit niet anders? Zeker wel! Hij kwam met het idee om een ‘slim gemaal’ te bouwen. Dit gemaal is opgebouwd uit twee compartimenten. Het ene compartiment voert het afvalwater af. Het andere, dat het regenwater afvoert, is slim ingericht: “We hebben in het regenwatercompartiment twee pompen geïnstalleerd,” vertelt René. “De eerste pomp is een kleine. Deze pompt de ‘first flush’ van het regenwater naar de rioolzuivering. Voor al het water dat na deze ‘first flush’ komt, hebben we een grotere pomp geïnstalleerd. Deze pompt het overige, schone regenwater naar de watergang.”
Wat is ‘first flush’?
De ‘first flush’ is de eerste 1,5 uur aan regenwater die in het gemaal komt. Uit landelijke metingen van RioNed (Riolerend Nederland) en STOWA (Kenniscentrum landelijke waterbeheerders) is gebleken dat de eerste 1,5 uur van het regenwater van een bedrijventerrein vervuild is. Na die 1,5 uur is de vervuiling weggespoeld.
Hoe vuiler, hoe beter
Op jaarbasis ging er met de oude methode 70% meer water naar de zuivering. “Dit is zonde, want dat is redelijk schoon water, dat eigenlijk niet gezuiverd hoeft te worden. De rioolwaterzuivering ontvangt bovendien het liefst zo vuil mogelijk water. Dat is goed voor de bacteriën in de zuivering, die de vervuiling opeten. Die vinden het niet prettig als er te veel schoon water in de zuivering binnenkomt! Hierdoor functioneren de bacteriën minder goed.”
Samenwerking met waterschap
Om dit slimme gemaal te mogen en kunnen installeren, moest het waterschap, dat over de waterzuivering gaat, aan boord zijn. René vertelt hoe de samenwerking tot stand kwam: “Ik zat met dit idee in mijn hoofd en belde mijn contactpersoon bij RioNed. Hij zei meteen: “Nee René, wat jij nu schetst dat gaat niet, hier werken wij niet mee.” Maar nog geen twee uur later werd ik door hem teruggebeld en gaf hij aan dat hij zichzelf moest rectificeren! Wat bleek: het RioNed was al met meerdere proefopstellingen bezig, in samenwerking met ‘Partners for Urban Water’. Deze gasten heb ik vervolgens hier binnengehaald. Ik dacht: Hen moet ik hebben om het ook op het Distripark voor elkaar te krijgen. En dat heeft zijn vruchten afgeworpen.”
Opslaan van regenwater
Naast de inzet van het slimme gemaal hebben wij eisen vastgelegd in het bestemmingsplan over het opvangen van regenwater. Hierin staat dat kaveleigenaren verplicht zijn om zelf het regenwater op te vangen op hun kavel, en het gelimiteerd af moeten geven aan het watersysteem. Iedere kaveleigenaar heeft een gigantisch bassin gemaakt om het regenwater op te slaan. Vaak ligt dit onder het parkeerterrein op de kavel.
Toetsen en verbeteren van vergunningseisen
Naast het ontwerpen en voorbereiden van de projecten in Distripark heeft IBD ook een toetsende rol vervuld, met betrekking tot de omgevingsvergunningen. Gemeente Dordrecht heeft in de vergunning randvoorwaarden gesteld. Op basis daarvan wordt naast het gebouw een waterbassin en terreinriool aangelegd. René: “Wij zijn de waterbassins en terreinrioleringen gaan controleren. Het resultaat viel tegen. Bassins stonden vol water, terwijl het al een tijd niet geregend had. Het riool was niet conform tekening aangelegd. Daarnaast duurde het lang voordat een opmerking verwerkt was en moest je hier echt achteraan zitten voordat het gebeurde. We hebben geleerd van de toets, en gelijk de regels aangescherpt voor Distripark fase 2 en3. In het begin dachten we; we laten het ontwerpen op eigen terrein een beetje los, geven de bedrijven speelruimte. Maar we zijn er nu achter dat we de teugels juist strakker moeten trekken om het gewenste resultaat te bereiken.”
Onze wens van een groen bedrijventerrein
In de randvoorwaarden van de vergunning staat ook dat als de bedrijven een groen dak aanleggen, ze 50% dispensatie krijgen op hun waterberging. Een groen dak neemt immers water op. Helaas heeft geen enkel gebouw een groen dak gekregen. Voor zulke grote gebouwen is een groen dak zo’n grote belasting, dat de heipalen verlengd zouden moeten worden. Hierdoor werd het te duur voor de bedrijven. “Dat is jammer! We hebben geprobeerd om groene daken aantrekkelijk te maken, maar blijkbaar is de aanleg veel kostbaarder dan gedacht. Als je die groene daken graag zou willen als gemeente, zou je eigenlijk een subsidie moeten geven. Dat werkt nou eenmaal goed in Nederland. Zo kun je mensen motiveren om toch voor een groen dak te gaan.”
Zo min mogelijk kosten, een zo goed mogelijk systeem
Een perfect systeem aanleggen is niet realistisch, en bovendien onbetaalbaar. Op het Distripark hebben we geprobeerd om met zo min mogelijk maatschappelijke kosten een zo goed mogelijk systeem te bouwen. Door minder schoon water naar de zuivering te sturen en een grote wateropvang op eigen terrein te eisen, besparen we immers maatschappelijke kosten. “Voor de gemeente levert deze besparing niet direct geld op, maar voor het waterschap wel. Je moet voorbij je eigen grens kijken als je iets voor de maatschappij wilt doen. Van mij mag dit idee best vaker toegepast worden,” aldus René. “Zo kunnen we mooie mogelijkheden creëren, waarmee we ook nog kosten besparen. Net zoals hier op het Distripark.”